29 I 2013, 21:33:00

W toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym prowadzonego z wniosku wierzyciela, uczestnicy postępowania wnieśli o zatwierdzenie ich oświadczeń o uchyleniu się od skutków prawnych niezłożenia w ustawowym terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po J. W. zmarłym w dniu 3 marca 2007 r. w L.
Uczestnicy podnosili, że spadkodawca nie poinformował ich o umowie podpisanej z wierzycielem, gdyż zaledwie dwa dni po jej zawarciu zmarł.

Działając w imieniu i na rzecz B., wyciąg z KRS w aktach sprawy, wnoszę o oddalenie wniosku o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu się przez uczestników postępowania od skutków prawnych niezłożenia w ustawowym terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku po J. W. zmarłym w dniu 3 marca 2007 r. w L., ostatnio stale tam zamieszkałym.

Przede wszystkim zauważyć należy, że wniosek jest spóźniony. Spadkobierca może uchylić się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w terminie określonym w art. 88 § 2 k.c., tj. w ciągu roku od wykrycia błędu (por. Krzysztof Pietrzykowski, Kodeks cywilny. Komentarz do art. 450-1088. Tom II, NetLegalis, art. 1019, teza 18).
Wnioskodawca zauważa, że informował spadkobierców zmarłego o zobowiązaniu wynikającym z umowy w pismach z dnia 17 kwietnia 2009 r., 27 października 2011 r. oraz 7 listopada 2011 r.

Dowód: odpis pism z dnia 17 kwietnia 2009 r., 27 października 2011 r. oraz 7 listopada 2011 r. wraz ze zwrotnymi potwierdzeniami odbioru

Jak z tego wynika, uczestnicy postępowania nie zachowali terminu do wystąpienia z wnioskiem, o którym mowa w art. 1019 § 2 k.c., gdyż złożyli go już po upływie roku od dnia wykrycia rzekomego błędu (pismo przygotowawcze uczestników nosi datę 19 listopada 2012 r., podczas gdy skierowane do nich wezwania B. pochodzą z 2009 r. oraz z października i początku listopada 2011 r.). Wniosek uczestników podlega zatem oddaleniu jako spóźniony.

Wnioskodawca wskazuje również, że podstawę uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może stanowić jedynie błąd prawnie doniosły (art. 1019 § 2 w zw. z art. 84 § 1 zd. 1 i § 2 k.c.). Błędem takim nie jest nieznajomość przedmiotu spadku pozostająca w związku przyczynowym z niedołożeniem przez spadkobiercę należytej staranności w ustalaniu rzeczywistego stanu majątku spadkowego (post. SN z dnia 30 czerwca 2005 r., IV CK 799/04, OSNC 2006, nr 5, poz. 94, z glosą W. Borysiaka, Palestra 2009, z. 5-6, s. 285; post. SN z dnia 18 marca 2010 r., V CSK 337/09, Lex nr 677786).
Spadkobiercy nie wykazali, że dołożyli należytej staranności przy ustalaniu majątku spadkowego po zmarłym. Wprost przeciwnie, z twierdzeń uczestników wynika, że nie podjęli oni jakichkolwiek prób ustalenia składu majątku spadkowego, w tym pasywów. Spadkobiercy podnoszą jedynie, że spadkodawca nie poinformował ich o fakcie podpisania umowy. Zdaniem B. nie jest to okoliczność, która uzasadniałaby uchylenie się przez nich od skutków niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w ustawowym terminie. Błędem istotnym spadkobiercy (art. 1019 § 2 KC w zw. z art. 84 § 2 KC) jest bowiem brak wiedzy o stanie spadku (długach spadkowych), mimo powziętych przez tego spadkobiercę odpowiednich, możliwych działań zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu spadku (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2012 r., IV CSK 612/11). Uczestnicy nie wykazali, że podjęli takie działania.