Paradoksy i pułapki egzekucji z rachunku bankowego (X)
16 V 2013, 16:30:00
W kolejnych wpisach postaram się omówić wybrane, interesujące zagadnienia dotyczące egzekucji z rachunku bankowego. W szczególności zwrócę uwagę na tytułowe paradoksy i pułapki związane z tym rodzajem postępowania.
Szczególnym rodzajem egzekucji z rachunku bankowego jest egzekucja z wkładu oszczędnościowego, na który wystawiono dowód imienny lub na okaziciela (np. książeczkę oszczędnościową lub mieszkaniową).
Zgodnie z art. 893 (1) § 1 k.p.c. jeżeli egzekucja z rachunku bankowego obejmującego wkład oszczędnościowy, na który wystawiono dowód imienny lub na okaziciela, nie może być przeprowadzona w trybie art. 901 k.p.c. z powodu niemożności odebrania tego dokumentu, komornik stwierdza ten fakt protokołem i dokonuje zajęcia wkładu oszczędnościowego przez skierowanie do właściwego oddziału banku zawiadomienia o zajęciu. Zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia tego zawiadomienia. Na skutek zajęcia dokonanego w powyższy sposób bank wstrzymuje wszelkie wypłaty z zajętego wkładu i zawiadamia o tym placówki banku, placówki pocztowe w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe oraz inne placówki wykonujące czynności w powyższym zakresie.
Jak z tego wynika, w przypadku zajęcia wkładu oszczędnościowego, na który wystawiono dowód imienny lub na okaziciela:
1)bank nie ma obowiązku bezzwłocznego przekazania komornikowi zajętej kwoty na pokrycie należności, względnie zawiadomienia komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie do przekazania zajętej kwoty (obowiązek taki powstanie dopiero po umorzeniu książeczki oszczędnościowej lub mieszkaniowej),
2)bank wstrzymuje wszelkie wypłaty z zajętego wkładu, a nie tylko wypłaty do wysokości należności będącej przedmiotem egzekucji wraz z kosztami egzekucyjnymi – tak jak ma to miejsce w przypadku egzekucji z tzw. zwykłego rachunku bankowego (por. art. 889 § 1 pkt 1 k.p.c.).
Da się to zilustrować prostym przykładem:
Komornik wysyła do banku zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego, na który wystawiono książeczkę oszczędnościową. Kwota należności dochodzonych w toku postępowania egzekucyjnego wynosi 10.000 zł. Na zajętym rachunku znajduje się kwota 100.000 zł.
Jako, że zajęcie dotyczy rachunku, na który wystawiono dowód imienny, bank wstrzyma wszelkie wypłaty z zajętego wkładu, w tym również te przewyższające kwotę 10.000 zł. Kwota 10.000 zł nie zostanie także przekazana komornikowi, ale zostanie zablokowana na rachunku do czasu rozstrzygnięcia postępowania w przedmiocie umorzenia książeczki oszczędnościowej. Dłużnik będzie mógł skorzystać z tzw. kwoty wolnej od zajęcia (por. art. 54 ust. 1 Prawa bankowego).
Zgodnie z art. 893 (1) § 4 k.p.c. komornik doręcza niezwłocznie zawiadomienie o zajęciu wkładu oszczędnościowego wierzycielowi z pouczeniem, że w terminie dwóch tygodni od daty zajęcia wkładu powinien wystąpić do sądu o umorzenie książeczki oszczędnościowej i zawiadomić o tym właściwy oddział banku, przez doręczenie bankowi w tym samym terminie odpisu złożonego do sądu wniosku w sprawie wszczęcia postępowania o umorzenie książeczki oszczędnościowej. W razie nieotrzymania zawiadomienia o wszczęciu postępowania o umorzenie książeczki oszczędnościowej, właściwy oddział banku, po upływie trzech tygodni od daty zajęcia wkładu oszczędnościowego, odwołuje wstrzymanie wypłat z tego wkładu, o czym zawiadamia właściciela książeczki oszczędnościowej.
W razie umorzenia książeczki oszczędnościowej właściwy oddział banku wystawia na jej miejsce nową książeczkę oszczędnościową, którą po odpisaniu części wkładu oszczędnościowego do wysokości należności wskazanej w tytule wykonawczym łącznie z kosztami egzekucyjnymi wydaje właścicielowi. W wypadku nieuwzględnienia wniosku o umorzenie książeczki oszczędnościowej właściwy oddział banku niezwłocznie odwołuje wstrzymanie wypłat z wkładu oszczędnościowego i zawiadamia o tym właściciela (art. 893 (2) § 2 k.p.c.).
W praktyce egzekucje z rachunków bankowych, na które wystawiono książeczki oszczędnościowe, są niezwykłą rzadkością.
