5 VI 2013, 12:13:00

W piśmiennictwie wskazuje się zasadnie, że roszczenie staje się wymagalne z chwilą, gdy wierzyciel może postawić skuteczne żądanie, aby dłużnik uczynił niezwłocznie zadość jego roszczeniu (por. System Prawa Cywilnego pod red. S. Grzybowskiego, t. I, Część ogólna, Warszawa 1985, str. 814). Zauważa się jednocześnie, że przy roszczeniach wynikających z praw bezwzględnych (np. prawa własności – art. 222 k.c.) bieg przedawnienia rozpoczyna się w dniu naruszenia tych praw (por. S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu cywilnego, Księga pierwsza, Część ogólna, Warszawa 1998, str. 268; System Prawa Cywilnego pod red. S. Grzybowskiego, t. I, Część ogólna, Warszawa 1985, str. 815-816).

Poznań, dnia 20 grudnia 2010 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu

Wydział I Cywilny

Ul. Trójpole 21

61-693 Poznań

Powód:„B.”

Pozwani:1. Bogdan S.

2. Irena S.

Sygn. akt …

WPZ: 598.500 zł

ODPOWIEDŹ

NA APELACJĘ POZWANYCH

z dnia 18 sierpnia 2010 r., doręczoną w dniu 6 grudnia 2010 r.

Działając w imieniu i na rzecz powoda, pełnomocnictwo w aktach sprawy, ustosunkowując się do apelacji pozwanych z dnia 18 sierpnia 2010 r., wnoszę o:

1)oddalenie apelacji w całości,

2)zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kosztów postępowania przed Sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

UZASADNIENIE

I. [Zarzut naruszenia art. 120 § 1 zd. 2 k.c.]

Zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 120 § 1 zd. 2 k.c. jest bezzasadny.

A. Powód nie zgadza się z twierdzeniem pozwanych, aby wymagalność roszczenia o zwrot przewłaszczonych rzeczy była uzależniona od podjęcia przez niego czynności w postaci żądania zwrotu przewłaszczonych rzeczy.

W piśmiennictwie wskazuje się zasadnie, że roszczenie staje się wymagalne z chwilą, gdy wierzyciel może postawić skuteczne żądanie, aby dłużnik uczynił niezwłocznie zadość jego roszczeniu (por. System Prawa Cywilnego pod red. S. Grzybowskiego, t. I, Część ogólna, Warszawa 1985, str. 814). Zauważa się jednocześnie, że przy roszczeniach wynikających z praw bezwzględnych (np. prawa własności – art. 222 k.c.) bieg przedawnienia rozpoczyna się w dniu naruszenia tych praw (por. S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu cywilnego, Księga pierwsza, Część ogólna, Warszawa 1998, str. 268; System Prawa Cywilnego pod red. S. Grzybowskiego, t. I, Część ogólna, Warszawa 1985, str. 815-816). Wymagalność tych roszczeń nie zależy zatem od podjęcia przez wierzyciela czynności, o której mowa w art. 120 § 1 zd. 2 k.c., ale od wystąpienia przesłanki w postaci naruszania prawa własności.

Określenie dnia, w którym ma miejsce naruszenia prawa własności, nie może natomiast nastąpić w oderwaniu od treści art. 222 § 1 k.c. Zgodnie z nim właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Zarzut skutecznego względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą ogranicza realizację roszczenia powoda tak długo, jak długo owo uprawnienie po stronie pozwanego istnieje. Nie budzi wątpliwości, że może ono wynikać m.in. ze stosunków obligacyjnych, np. najmu, dzierżawy, leasingu, użyczenia (por. A. Cisek, [w:] Kodeks cywilny, Komentarz pod red. E. Gniewka, NetLegalis, art. 222).

O naruszeniu prawa własności można zatem mówić dopiero wówczas, gdy osoba, która faktycznie włada rzeczą należącą do właściciela, utraci skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Dopóki bowiem dysponuje ona takim uprawnieniem, właściciel nie może skutecznie wystąpić z powództwem windykacyjnym.

W niniejszej sprawie, zgodnie z umowami przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do tożsamości nr … oraz nr … (§ 4 ww. umów), przewłaszczone rzeczy, o których mowa w petitum pozwu, zostały oddane pozwanym do bezpłatnego używania do czasu całkowitej spłaty pożyczki lub do momentu otrzymania przez nich pisma powoda zawierającego żądanie zwrotu użyczonej rzeczy, w przypadku niespłacenia pożyczki w wymaganym terminie. Oznacza to, że strony łączyła w tym zakresie umowa użyczenia. Była to umowa zawarta na czas nieokreślony, a jej rozwiązanie zostało uzależnione od całkowitej spłaty pożyczki lub od otrzymania przez pozwanych pisma powoda zawierającego żądanie zwrotu użyczonych rzeczy.

Termin przedawnienia roszczenia o wydanie rzeczy powinien być zatem liczony od momentu, w którym pozwanym przestało przysługiwać skuteczne względem powoda uprawnienie do władania rzeczami stanowiącymi jego własność. Powód wezwał pozwanych do wydania mu przewłaszczonych rzeczy pismem z dnia 6 stycznia 2010 r. Z dniem, w którym pozwani otrzymali to wezwanie, umowa użyczenia łącząca strony została rozwiązana, a roszczenie windykacyjne powoda stało się wymagalne. W związku z powyższym oczywiste jest, że termin przedawnienia jeszcze nie upłynął.

B. Ponadto powód wskazuje, że zgodnie z umową nr … zawartą z pozwanymi, prawne zabezpieczenie pożyczki stanowiły m.in. hipoteki kaucyjne na nieruchomościach położnych w miejscowości …, dla których Sąd Rejonowy w …, V Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi KW o nr … oraz o nr …, a także umowa przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do tożsamości nr … . Podobnie zabezpieczeniem umowy nr … była nie tylko umowa przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do tożsamości nr …, ale także cesja wierzytelności z tytułu dostaw mięsa drobiowego.

Dlatego też, zarówno w umowie przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do tożsamości nr …, jak i umowie przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do tożsamości nr …, wskazuje się, że przewłaszczone rzeczy zostają oddane pozwanym do bezpłatnego używania do czasu całkowitej spłaty pożyczki lub do momentu otrzymania przez pozwanych pisma powoda zawierającego żądanie zwrotu „B.” użyczonej rzeczy, w przypadku niespłacenia pożyczki w wymaganym terminie. „B.”, na którego rzecz ustanowiono kilka zabezpieczeń, może korzystać ze swych uprawnień w sposób, jaki uzna za właściwy. W niniejszej sprawie powód, wnioskiem z dnia 11 lipca 2007 r., wniósł o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikom – Bogdanowi i Irenie S. W ww. piśmie domagał się m.in. zajęcia nieruchomości położnych w miejscowości …, dla których Sąd Rejonowy, V Wydział Ksiąg Wieczystych w …, prowadzi KW o nr … oraz o nr … . Na nieruchomościach tych, jak wskazano już wyżej, ustanowiono hipoteki kaucyjne na rzecz powoda do kwoty 1.200.000 zł.

Zawiadomieniem z dnia 8 października 2009 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w ... zawiadomił powoda o bezskuteczności drugiej licytacji, która miała za przedmiot ww. nieruchomości. Następnie, postanowieniem z dnia 23 listopada 2009 r., Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne co do nieruchomości, dla których Sąd Rejonowy w … prowadzi księgi wieczyste KW nr … i KW … .

W związku z powyższym powód, zdając sobie sprawę, że nie uzyska zaspokojenia z ustanowionych na jego rzecz hipotek, zwrócił się do pozwanych z żądaniem wydania przewłaszczonych rzeczy. Trzeba przy tym z całą stanowczością podkreślić, że do tego momentu pozwani nie naruszali prawa własności powoda, a jego roszczenie o wydanie spornych rzeczy nie było jeszcze wymagalne. Co więcej pozwani sami domagali się od powoda umożliwienia im korzystania z przewłaszczonych rzeczy, a także przedstawiali propozycje spłaty pożyczki z dochodów uzyskiwanych z działalności ubojni (por. zeznania Bogdana S., w których wskazuje, że prowadzenie ubojni drobiu bez przewłaszczonych rzeczy było niemożliwe).

II. [Zarzut naruszenia art. 455 k.c.]

Zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 455 k.c. jest bezzasadny.

Powód podtrzymuję swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie co do skuteczności doręczenia pozwanym wezwania do wydania przewłaszczonych rzeczy.

Jednocześnie powód zgadza się w pełni z zapatrywaniem Sądu Okręgowego, zgodnie z którym wezwanie do wydania przewłaszczonych rzeczy może nastąpić także w drodze wytoczenia powództwa o wydanie. Zgodnie natomiast z art. 101 k.p.c. zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu. Pozwani nie uznali żądania pozwu, w związku z powyższym przepis ten nie znajdzie zastosowania.

Załącznik:

- 2 odpisy odpowiedzi na apelację.