Termin przedawnienia roszczenia o zachowek

Zgodnie z art. 1007 k.c. roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku.

Jak z tego wynika, termin przedawnienia roszczenia z tytułu zachowku wynosi obecnie 5 lat. Trzeba jednak pamiętać, że termin ten został wydłużony z trzech do pięciu lat ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 23 października 2011 r. Zgodnie z art. 8 ww. ustawy do roszczeń, o których mowa w art. 1007 k.c., powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy i w tym dniu jeszcze nie przedawnionych, stosuje się przepisy tego artykułu w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą. Oznacza to, że termin przedawnienia roszczenia o zachowek powstałego przed dniem 23 października 2011 r. ulegnie wydłużeniu z trzech do pięciu lat tylko wówczas, gdy roszczenie to nie było przedawnione w dniu wejścia w życie nowelizacji.

Da się to zilustrować prostym przykładem.

Spadkodawca A umiera w dniu 11 listopada 2008 r. a jego testament zostaje ogłoszony w dniu 5 grudnia 2008 r. Zgodnie z art. 1007 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji, termin przedawnienia roszczenia o zachowek wyniesie w takim przypadku 3 lata i będzie liczony od dnia ogłoszenia testamentu. W dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, tj. w dniu 23 października 2011 r., roszczenie o zachowek nie będzie przedawnione (uległoby ono przedawnieniu dopiero w dniu 5 grudnia 2011 r.). Skoro zaś tak, to zastosowanie znajdzie przepis art. 8 ustawy nowelizującej, zgodnie z którym termin przedawnienia roszczenia o zachowek ulega wydłużeniu do lat pięciu. W dniu zamieszczania tego wpisu (16 lipca 2013 r.) roszczenie to nie będzie zatem przedawnione, gdyż nie upłynie okresu pięciu lat od dnia ogłoszenia testamentu.